Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2015

Το θέμα της Μοιχείας σ στη σύγχρονη οικογένεια

Αγαπητοί μου αδελφοί και φίλοι.
Χαίρεται.

Η μοιχεία είναι ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα κατά την Ορθόδοξη Χριστιανική διδασκαλία. Φιλοξενούμε άρθρο της  κας  Λίζας Βάρβογλη, για το εν λόγο θέμα, από την επιστημονική του πλευρά.

Γράφει   η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)


Γιατί οι παντρεμένες γυναίκες κάνουν παράλληλες σχέσεις;
Η δομή της γυναικείας ζωής έχει αλλάξει ριζικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Η εργασία εκτός σπιτιού θεωρείται πια απαραίτητη για οικονομικούς και κοινωνικούς λόγους. Οι γυναίκες βγήκαν -κυριολεκτικά- έξω από το σπίτι τους: έχουν ευρύτερο κοινωνικό πεδίο, χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες (ίντερνετ, κινητή τηλεφωνία), έχουν υπερφορτωμένο πρόγραμμα, δε ντρέπονται να συζητάνε για τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους, συναντιούνται με άλλες γυναίκες στην ίδια θέση με αυτές και ακολουθούν το ρεύμα της εποχής που επιδιώκει δυναμικές λύσεις στα προβλήματα.

Η σημερινή γυναίκα είναι τόσο απασχολημένη, που νιώθει διαρκώς με κομμένη την ανάσα. Εάν είναι επαγγελματίας, εργάζεται περισσότερες ώρες από τον σύζυγό της και επιστρέφει τρέχοντας στο σπίτι για να ταΐσει και να κάνει μπάνιο το μωρό.
Εάν μένει στο σπίτι, πηγαίνει τα παιδιά σε περισσότερα μαθήματα και περισσότερες παιδικές χαρές από όσο την πήγαινε η μητέρα της, ενώ επιπλέον προσπαθεί να αντεπεξέλθει στα πρότυπα της κοινωνίας για την τέλεια γυναίκα: να πηγαίνει γυμναστήριο, να προσέχει τον εαυτό της, να ντύνεται όμορφα, να είναι χτενισμένη από το κομμωτήριο, να έχει εμφάνιση μοντέλου αλλά ικανότητες παλιάς νοικοκυράς: να φροντίζει την οικογένειά της, να μαγειρεύει σπιτικά φαγητά, να διαβάζει τα παιδιά της, να υποστηρίζει τον σύζυγό της...
Η αγκαλιά ενός άντρα που δεν είναι ο σύζυγος συχνά είναι η «λύση» που δίνουν στα προβλήματα της κακής επικοινωνίας με τον σύντροφό τους, της ελλιπούς σεξουαλικής ζωής, της αδιαφορίας που εισπράττουν από αυτόν και των δικών τους «υπαρξιακών» προβλημάτων κι αναζήτησης ευτυχίας και ενός συγκλονιστικού πάθους που θα δώσει νόημα στη ζωή τους.

Ο ρόλος του άνδρα στη γυναικεία απιστία
Ο άντρας της είναι καλό παιδί, αλλά δουλεύει περισσότερο από ποτέ, ίσως για να μένει όσο το δυνατόν περισσότερο αυτοδύναμος. Όλο και συχνότερα οι άνδρες έχουν μειωμένη σεξουαλική επιθυμία. Εκείνος είναι πολύ κουρασμένος και στρεσαρισμένος για να κάνει σεξ. Θεωρεί τη γυναίκα του δεδομένη και σταματάει να της κάνει κομπλιμέντα και να της δίνει τη θετική του προσοχή. Αυξάνεται ο αριθμός των παρατηρήσεων και των παραπόνων που έχει ο άνδρας από τη γυναίκα του.
Οι συζητήσεις τους έχουν κύριο θέμα την επίλυση πρακτικών προβλημάτων. Χάνεται η μαγεία της σχέσης. Συχνά, κατάληξη αυτού του σεναρίου είναι μια εξωσυζυγική σχέση. Οι γυναίκες πιστεύουν ότι δικαιούνται να έχουν τέλειο σεξ και ρομαντικά ραντεβού από το γάμο τους και ταυτόχρονα είναι αρκετά πραγματίστριες για να ξέρουν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Τα ζευγάρια αρχίζουν να ζουν παράλληλες ζωές, οι οποίες δεν συναντούνται πια. Και τότε ξεκινά η μοναξιά και η πίκρα.

Τι συζητάνε οι γυναίκες;
Στις περισσότερες γυναικοπαρέες, κυρίως όταν πρόκειται για μητέρες και παντρεμένες, η συζήτηση επικεντρώνεται γύρω από βασικά θέματα: την κούραση που συνεπάγεται η ανατροφή των παιδιών, την πίεση, το τρέξιμο, την έλλειψη ψυχικής επαφής και καλής επικοινωνίας, την αίσθηση ότι είναι ιδιαίτερα πιεσμένες και φορτωμένες, δίνοντας διαρκώς χωρίς οι ίδιες να παίρνουν κάτι πίσω, την απομάκρυνση από τον σύζυγό τους, την άσχημη σεξουαλική ζωή, τα παράπονά τους.
Με δυο λόγια, είναι κατάκοπες ψυχικά και σωματικά. Το μεγαλύτερο μέρος των παραπόνων τους επικεντρώνεται στους άντρες τους και ομολογούν τι απογοήτευση είναι γι' αυτές ο γάμος τους.

Παράλληλη σχέση ή μοιχεία;
Οι σύγχρονοι νόμοι προστατεύουν τη γυναίκα και η κοινωνία έχει αλλάξει τη στάση της απέναντι σε αυτές που κάνουν μια σχέση παράλληλη με το γάμο τους και η λέξη «μοιχεία» μαζί με τις νομικές συνέπειές της τείνει να εκλείψει από το σύγχρονο λεξιλόγιο.
Η παράλληλη σχέση έγινε κάτι συνηθισμένο. Οι φίλες που ακούν τέτοιες εξομολογήσεις είτε έχουν περάσει οι ίδιες κάποια παρόμοια εμπειρία, είτε έχουν ακούσει από άλλο κοντινό τους πρόσωπο μια αντίστοιχη ιστορία και όχι μόνο δεν βρίσκουν κάτι τέτοιο σοκαριστικό, αλλά προσφέρουν συμπάθεια, συμβουλές και υποστήριξη.
Οι νέες τεχνολογίες (κινητά τηλέφωνα, γραπτά μηνύματα, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και μηνύματα) προσφέρουν έναν άμεσο τρόπο επικοινωνίας των γυναικών με τον φίλο τους. Βέβαια, ούτε αυτά τα μέσα είναι απρόσβλητα στην ματιά ενός καχύποπτου συζύγου και κάποιες φορές μια κρυφή σχέση αποκαλύπτεται.
Ωστόσο, καθώς οι προσδοκίες των ανθρώπων, οι απαιτήσεις της εποχής και η στάση απέναντι στο φαινόμενο του έρωτα και της σεξουαλικότητας έχει αλλάξει. Έτσι, όταν ο σύζυγος πιάσει τη γυναίκα του σε μια άλλη σχέση, η υπόθεση δεν καταλήγει στα δικαστήρια, αλλά στον καναπέ μιας ψυχοθεραπεύτριας.
Κι αν τελικά το ζευγάρι αποφασίσει να προχωρήσει στο διαζύγιο, η γυναίκα ούτε γίνεται κοινωνικά παρείσακτη, ούτε χάνει τα προνόμιά της, αλλά, αντίθετα, σε όλο και περισσότερες περιπτώσεις είναι ικανή ν' ανταπεξέλθει στις επαγγελματικές και οικονομικές της υποχρεώσεις και να ζήσει ανεξάρτητη, έχοντας συνήθως την επιμέλεια των παιδιών (με ή χωρίς οικονομική συμβολή από τον πατέρα τους).

Τι συμβαίνει όταν αποκαλυφθεί μια παράλληλη σχέση;
Συνήθως επέρχεται το χάος! Η απιστία μπορεί να είναι καταστροφική για την ίδια τη γυναίκα, το σύζυγό της και όλη τους την οικογένεια. Εάν αποκαλυφθεί, μπορεί να διαλύσει ένα γάμο και να προκαλέσει διατάραξη της οικογενειακής ζωής.
Στη χώρα μας εξακολουθούν να ισχύουν δύο κριτήρια: οι άντρες είναι άντρες, αλλά οι γυναίκες οφείλουν να είναι εντάξει. Έτσι, η ανδρική απιστία εξακολουθεί να θεωρείται πιο νορμάλ και να συγχωρείτε ευκολότερα, ενώ η γυναικεία απιστία θεωρείται ντροπή και μεγάλο οικογενειακό βάρος και ντροπή.
Η αποκάλυψη της απιστίας προκαλεί πραγματική συντριβή στο σύζυγο. Οι άντρες πληγώνονται όσο και οι γυναίκες όταν μαθαίνουν κάτι τέτοιο. Συχνά μάλιστα μένουν άναυδοι. Αμφισβητούν τον ανδρισμό τους, το θεωρούν προσωπική προσβολή και το παίρνουν πολύ προσωπικά, διότι αποδεικνύεται με την απιστία της γυναίκας τους ότι κάποιος άλλος είναι καλύτερος από αυτούς. Η ψυχολογική τους κατάρρευση συχνά τους οδηγεί στον καναπέ της ψυχοθεραπεύτριας ή στα αντικαταθλιπτικά.
Όμως, το διαζύγιο δεν είναι σίγουρο ότι θ' ακολουθήσει. Πολλές φορές, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες δίνουν στο γάμο τους μια δεύτερη ευκαιρία και προσπαθούν να βελτιώσουν τα πράγματα μεταξύ τους.

Μπορεί μια απιστία να έχει αίσιο τέλος;
Ναι! Οι πληγές που προκαλεί στην οικογένεια η απιστία μιας γυναίκας δεν είναι πάντα ανεπανόρθωτες και συχνά τα ζευγάρια την ξεπερνούν. Καμιά φορά, μάλιστα, οι σύζυγοι το αντιλαμβάνονται ως καμπανάκι συναγερμού και καταβάλλουν προσπάθειες να γίνουν πιο περιποιητικοί προς τις γυναίκες τους και να βελτιώσουν την επικοινωνία τους και την ποιότητα της ζωής τους.
Aλλες φορές, ιδίως όταν κανείς δεν νιώθει υπερβολικά θυμωμένος, υπερβολικα προδωμένος και δεν κρατά αμυντική στάση, το ζευγάρι μπορεί να αξιοποιήσει το «παραστράτημα» ως ευκαιρία για να εκφραστούν παράπονα και να γιατρευτούν παλιές πληγές. Καμιά φορά η γυναίκα βλέπει την ερωτοτροπία της όπως ακριβώς είναι, ένα πυροτέχνημα, και δεν το αναφέρει ποτέ.
Στη μελέτη της με θέμα τους επιτυχημένους γάμους, η Βαλενστάιν βρήκε ότι μια εξωσυζυγική σχέση δεν καταστρέφει απαραίτητα την οικογενειακή ζωή, ιδίως εάν ανήκει στην κατηγορία «της μιας νύχτας». «Σε έναν καλά θεμελιωμένο γάμο, η απιστία δεν κυριαρχεί στο τοπίο και τα παιδιά δεν το μαθαίνουν ποτέ», ισχυρίζεται.

Τι ευνοεί την απιστία;
Θα ήταν παράλογο να πούμε ότι επειδή οι γυναίκες εργάζονται εκτός σπιτιού γι' αυτό δημιουργούν περισσότερες παράλληλες σχέσεις απ' ότι παλαιότερα. Ας μην ξεχνάμε ότι μόλις πριν μερικά χρόνια το σεξ και η απιστία ήταν θέματα ταμπού, επομένως ακόμα κι αν μια γυναίκα είχε μια παράλληλη σχέση θα υπήρχαν ελάχιστες πιθανότητες να μιλήσει γι' αυτή και να ζητήσει τις συμβουλές και την κατανόηση του κοινωνικού της κύκλου.
Είναι όμως γεγονός ότι τα υψηλά ποσοστά μόρφωσης και οικονομικής ανεξαρτησίας της γυναίκας σήμερα ευνοούν την ανεξαρτησία και την αυτονομία της. Έτσι, μια γυναίκα σε έναν δυστυχισμένο γάμο σε παλαιότερες εποχές απλώς έσκυβε το κεφάλι και το ανεχόταν.
Σήμερα, όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει και μια γυναίκα σε αυτή τη θέση έχει την επιλογή να πάρει διαζύγιο, να γνωρίσει άλλα άτομα, να εκτονωθεί κάνοντας μια παράλληλη σχέση και, γενικότερα, να μην αισθανθεί παγιδευμένη και χωρίς καμία απολύτως λύση. Η οικονομική ανεξαρτησία είναι μια διαβεβαίωση ότι η γυναίκα που παίρνει αποφάσεις, όπως να χωρίσει, μπορεί να συντηρήσει τον εαυτό της και τα παιδιά της και δεν εξαρτάται από την καλή θέληση του άνδρα της.
Έτσι, ο έρωτας παίρνει την πρωτοκαθεδρία στις ερωτικές σχέσεις ή και τον γάμο και όχι οι οικονομικοί λόγοι. Αυτή η νεοαποκτηθείσα γυναικεία δύναμη βάζει τις γυναίκες στην ανδρική φιλοσοφία: στο τέλος μιας δύσκολης μέρας ή όταν δουν τα ζόρια στο γάμο τους, μπορεί να βρουν ευχαρίστηση στο παράνομο σεξ.
Η σαραντάρα κι ο πρωτάρης
Η ταινία αυτή έγινε κλασική, γιατί στην εποχή της είχε ξεσηκώσει σάλο: πώς μπορεί μια ώριμη γυναίκα της ηλικίας των 40 ετών να κάνει σεξ με έναν δεκαοχτάχρονο; Η απάντηση είναι απλή: γιατί έτσι της αρέσει! Σήμερα, διαφορές ηλικίας όπου η γυναίκα είναι μεγαλύτερη και ο άνδρας μικρότερος είναι πολύ συνηθισμένες, όταν πρόκειται για σεξουαλικές περιπέτειες εκτός γάμου.
Συχνά, μια γυναίκα αναζητάει αυτό που δεν βρίσκει στο σύζυγό της: ωραίο, καλογυμνασμένο σώμα, διάθεση και κέφι, ενθουσιασμό, θαυμασμό προς την ίδια, έντονη σεξουαλικότητα, ενδιαφέρον για το άτομό της. Όλα αυτά μπορεί να τα βρει σε έναν άνδρα μικρότερό της, ο οποίος συνήθως έχει και περισσότερο ελεύθερο χρόνο και διάθεση να είναι μαζί της.

Διαζύγιο ή όχι, πώς μπορούν οι γονείς να προστατέψουν τα παιδιά τους, όταν οι ίδιοι βρίσκονται βυθισμένοι στη θλίψη;
Τα παιδιά αδιαφορούν για το εάν είναι η μαμά ή μπαμπάς που έχει κάποια άλλη σχέση. Το μόνο που τα νοιάζει είναι να ξέρουν ότι είναι ασφαλή και ότι η ζωή τους θα παραμείνει όπως πριν. Όσο δύσκολο κι αν είναι, οι γονείς που έρχονται αντιμέτωποι με την αποκάλυψη της απιστίας οφείλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από το γεγονός αυτό καθαυτό, αλλά και από το δικό τους θυμό.
Ό,τι κι αν ρωτούν τα παιδιά, επικεντρώνεται σε αυτό που τα ίδια θέλουν για τη ζωή τους, κι όχι να βρουν ποιος από τους δύο γονείς είναι «ένοχος». Και εάν ρωτούν, οι γονείς πρέπει ν' απαντούν ότι η ένταση στο σπίτι, δεν έχει να κάνει με σένα, είναι κάτι που σχετίζεται με τους γονείς, ότι δε φταίει το παιδί και ότι, παρόλα αυτά, και οι δύο γονείς εξακολουθούν να το αγαπάνε.
Στα παιδιά που είναι στην εφηβική ηλικία καλό είναι να πει κανείς ορισμένες αλήθειες, χωρίς λεπτομέρειες. Είναι λάθος να προσπαθεί ο ένας γονιός να εμφανίζεται το θύμα της κακής συμπεριφοράς του άλλου ή να προσπαθεί να πάρει τα παιδιά με το μέρος του. Εκείνο που πρέπει πάση θυσία να αποφεύγουν οι γονείς είναι να εμπλέκουν τα παιδιά στο δικό τους δράμα κάνοντάς τα έμπιστους εξομολογητές τους.